DEKRET w sprawie duszpasterstwa w stanie epidemii
W związku z trwającym stanem epidemii i najnowszymi zarządzeniami organów państwowych oraz w nawiązaniu do Dekretu Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 19 marca br. i Wskazań Prezydium Konferencji Episkopatu Polski z dnia 21 marca br., zarządzam dla całej Archidiecezji Poznańskiej, co następuje:
Sprawowanie sakramentów
1. Od dnia 25 marca w każdej Mszy Świętej lub w innych celebracjach może uczestniczyć maksymalnie do 5 osób, nie licząc osób sprawujących posługę (por. www.gov.pl). Zatem oprócz kapłanów i kilku niezbędnych usługujących, mają to być w pierwszej kolejności osoby zamawiające intencję mszalną. Należy liczyć wchodzących, a na drzwiach kościołów trzeba wywiesić stosowną informację, przekazując ją wiernym także drogą internetową. Na liturgię wierni winni wchodzić jedynie przez drzwi zakrystii lub inne boczne wejście. Poza liturgią kościoły winny pozostawać w ciągu dnia otwarte.
2. Jeśli przewidziano Mszę św. koncelebrowaną, to w celu umożliwienia uczestnictwa w niej przedstawicielom rodzin zamawiających każdą z intencji należy rozważyć odprawienie osobnych celebracji. Praktyka ta nie jest możliwa w dniach Triduum Paschalnego.
3. W domach zakonnych w celebracjach uczestniczyć mogą jedynie mieszkańcy domu, bez udziału osób postronnych.
4. Ograniczenie liczby uczestników zgromadzenia do 5 osób obowiązuje również podczas liturgii pogrzebowej. W liczbie tej nie mieści się celebrans, ministrant czy pracownicy firmy pogrzebowej.
5. Udzielanie sakramentu pojednania i pokuty:
- Należy udostępnić wiernym numer telefonu i adres mailowy, poprzez który można umówić się z duszpasterzem na indywidualną spowiedź.
- Duszpasterze winni zachować dyspozycyjność wobec wiernych, którzy zwrócą się z prośbą o spowiedź.
- Spowiedź winna mieć miejsce w osobnych pomieszczeniach, umożliwiających sprawowanie sakramentu z zachowaniem większej odległości między penitentem a spowiednikiem, lub – w razie takiej niemożliwości – w często dezynfekowanych otwartych konfesjonałach.
- Osoby, które nie mają możliwości przystąpienia do spowiedzi, należy pouczyć o praktyce aktu żalu doskonałego i konieczności przeżycia sakramentu po ustaniu przeszkody.
- Po ustaniu epidemii we wszystkich parafiach Archidiecezji zorganizować należy spowiedzi parafialne.
6. Pamiętając o zakazie odwiedzania osób będących w kwarantannie domowej, wiernym, którzy indywidualnie o to poproszą, należy udzielać Komunii św. poza liturgią, z wyjątkiem:
- Wielkiego Piątku, kiedy to Komunii św. można udzielić poza liturgią tylko chorym, którzy o to poproszą.
- Wielkiej Soboty, kiedy można udzielać Komunii św. poza liturgią jedynie jako Wiatyku.
Celebracje Wielkiego Tygodnia.
1. Mszę Świętą Krzyżma Arcybiskup Metropolita Poznański odprawi w Wielki Czwartek o godz. 10.00 jedynie w wąskim gronie kapłanów i usługujących. Podczas liturgii poświęcone zostaną oleje święte, które w zakrystii katedry księża proboszczowie dekanatów poznańskich i podpoznańskich oraz księża dziekani pozostałych dekanatów mogą odebrać w Wielki Piątek, Wielką Sobotę lub w dni powszednie Oktawy Wielkanocy. Uroczysta Msza Święta dla wszystkich kapłanów Archidiecezji, połączona z odnowieniem przyrzeczeń kapłańskich, odprawiona zostanie po ustaniu stanu epidemii.
2. Celebracje Świętego Triduum Paschalnego sprawowane w katedrze poznańskiej transmitowane będą przez Radio Emaus i TVP Poznań: Msza Wieczerzy Pańskiej o godz. 17.30, Liturgia Męki Pańskiej o godz. 17.30 i Wigilia Paschalna o godz. 22.00. Księży proboszczów zachęca się usilnie do organizowania transmisji w mediach społecznościowych i ogłoszenia ich terminów swoim wiernym, by mogli łączyć się duchowo ze swoimi duszpasterzami.
3. Podczas liturgii Świętego Triduum Paschalnego należy przestrzegać następujących zasad:
- Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej należy opuścić obrzęd obmycia nóg (mandatum).
- W Wielki Piątek w modlitwie powszechnej ma zostać dołączone wezwanie w związku z panującą sytuacją epidemii. Stosowny tekst dotrze do parafii w terminie późniejszym.
- Cześć Krzyżowi należy oddawać przez przyklęknięcie lub głęboki skłon, bez kontaktu bezpośredniego.
- W celu umożliwienia poszczególnym wiernym indywidualnej modlitwy należy podtrzymać zwyczaj tzw. „ciemnicy” i „Grobu Pańskiego”. W użyciu powinno być wówczas boczne wejście; należy dołożyć starań, by w świątyni nie przebywało jednocześnie więcej niż 5 osób
- Nie zaleca się używania pokropień, ani sprawowania sakramentu chrztu.
- Zamiast procesji rezurekcyjnej zaleca się, aby celebrans na zakończenie liturgii udzielił błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem przed bramą kościoła.
4. W parafiach nie należy organizować poświęcenia pokarmów na stół wielkanocny. W tym roku tzw. „święconka” ma mieć charakter liturgii domowej. Przed śniadaniem niedzielnym błogosławieństwo wypowiada ojciec, matka lub inna dorosła wierząca osoba.
5. W celu lepszego przeżycia modlitwy w domach podczas Wielkiego Tygodnia i Niedziel Wielkanocnych przygotowane zostaną pomoce duszpasterskie (filmy, katechezy, nagrania, materiały do rozmowy i modlitwy wokół niedzielnej Ewangelii, inne teksty) dostępne na specjalnej stronie internetowej. O szczegółach Kuria poinformuje niebawem.
Uroczystości Pierwszej Komunii Świętej
1. Do Wielkanocy odwołane są wszystkie spotkania z dziećmi komunijnymi i ich rodzicami. Przyjmujemy zasadę, że jeżeli szkoły pozostają zamknięte i dzieci mają pozostawać w domach, nie organizujemy dla nich także żadnych zajęć w parafii (w tym pierwszych spowiedzi).
2. Po Wielkanocy:
- Wariant I: Jeżeli stan epidemii nie zostanie odwołany i dzieci nie wrócą do szkół, należy odwołać wszystkie I Komunie Święte do czasu ustania epidemii.
- Wariant II: Jeżeli po Wielkanocy dzieci wrócą do szkół i stan epidemii zostanie odwołany, decyzję o przyjęciu I Komunii Świętej należy pozostawić rodzicom w porozumieniu z księdzem proboszczem. Każdy przypadek należy rozpatrzyć indywidualnie, nie może decydować głosowanie lub wola większości.
3. Gdyby rodzice zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym (zwykle majowym) terminie, należy uczynić to z zachowaniem najwyższych środków ostrożności, w małych grupach lub nawet pojedynczo, niekoniecznie w niedzielę.
4. Gdyby rodzice nie zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym terminie, należy im to umożliwić w terminie późniejszym, kiedy sami uznają, że zagrożenie dla ich dzieci minęło.
5. Duszpasterzy zachęcam, by byli w stałym kontakcie (jeśli nie osobistym, to telefonicznym lub mailowym) z rodzinami dzieci komunijnych i wsłuchiwali się w ich potrzeby.
Uroczystość Zwiastowania Pańskiego
1. W Uroczystość Zwiastowania Pańskiego, dnia 25 marca br., odpowiadając na prośbę Ojca Świętego Franciszka, o godzinie 12.00 we wszystkich kościołach należy uruchomić dzwony, a kapłani powinni odmówić modlitwę Anioł Pański, Ojcze nasz i 3 razy Zdrowaś Maryjo w intencji ustania epidemii, za chorych, za służby medyczne oraz za zmarłych. Na zakończenie można odmówić następującą modlitwę, o którą prosi ksiądz kardynał Angelo Bagnasco, przewodniczący Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE):
Boże Ojcze, Stwórco świata, wszechmogący i miłosierny, który z miłości do nas posłałeś na świat swojego Syna jako lekarza dusz i ciał, spójrz na swoje dzieci, które w tym trudnym momencie niepewności i lęku w wielu regionach Europy i świata, zwracają się do Ciebie szukając siły, zbawienia i pocieszenia. Uwolnij nas od chorób i strachu, ulecz naszych chorych, pociesz ich rodziny, daj mądrość rządzącym, energię i siłę lekarzom, pielęgniarkom i wolontariuszom, życie wieczne zmarłym. Nie opuszczaj nas w chwili próby, ale uwolnij nas od wszelkiego zła. O to Cię prosimy, który z Synem i Duchem Świętym żyjesz i królujesz na wieki. Amen.
Maryjo, Uzdrowicielko chorych i Matko nadziei, módl się za nami!
2. W Uroczystość Zwiastowania Pańskiego przewodniczący Konferencji Episkopatu Portugalii został poproszony, aby włączył cały Kościół w Polsce w akt zawierzenia Najświętszemu Sercu Jezusa i Niepokalanemu Sercu Maryi, którego dokona na zakończenie modlitwy różańcowej o godz. 19.30 w Sanktuarium Matki Bożej w Fatimie. Na zakończenie modlitwy różańcowej o godz. 20.30, w duchowej łączności z Fatimą, powtórzę ten akt i o to samo proszę duszpasterzy w świątyniach i wiernych w ich domach. Można posłużyć się tekstem rozesłanym przez Kurię lub własnymi słowami.
Serdecznie dziękuję kapłanom za ich posługę w niełatwych okolicznościach epidemii, a wszystkim wiernym za dojrzałe i odpowiedzialne stosowanie się do zarządzeń. Żywię nadzieję, że obecna sytuacja przeżywana przez nas wszystkich w duchu wiary, przyniesie dobre owoce w życiu całej wspólnoty Kościoła. Proszę wszystkich, aby nie ustawali w wysiłku duchowego łączenia się ze Zbawicielem, a cierpienia, których teraz szczególnie doświadczają, zechcieli składać Panu Bogu jako duchową ofiarę w intencji zatrzymania epidemii i odnowy duchowej społeczeństwa.
Na czas wielkopostnych trudów z serca b ł o g o s ł a w i ę.
† Stanisław Gądecki
Arcybiskup Metropolita Poznański
Poznań, dnia 24 marca 2020 roku